Retaliation or escalation? Trust between the U.S. and China is fading fast, analysts say
การตอบโต้หรือการยกระดับความขัดแย้ง? นักวิเคราะห์กล่าวว่า ความเชื่อมั่นระหว่างสหรัฐฯ และจีนกำลังลดลงอย่างรวดเร็ว
จุดสำคัญ
'สาเหตุหลักของความตึงเครียดนี้เกิดจากการขาดความไว้วางใจซึ่งกันและกัน' แลร์รี หู หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จีนของแมคควอรี กล่าวในบันทึกเมื่อวันจันทร์
หู และนักวิเคราะห์คนอื่นๆ กล่าวถึงการประกาศในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมาว่าเป็น 'การรับรู้ที่ผิดพลาด'จากทั้งสองฝ่าย
'ในเหตุการณ์เฉพาะที่ตลาดกำลังให้ความสนใจ ทั้งสองฝ่ายอาจกลับมาหารือเพื่อหาทางออกในระยะสั้น อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ใช่ทางออกที่ยั่งยืน' เจียนเว่ย ซู นักเศรษฐศาสตร์อาวุโสประจำจีนแผ่นดินใหญ่ของ Natixis กล่าว
Chinese and U.S. flags flutter near The Bund, before U.S. trade delegation meet their Chinese counterparts for talks in Shanghai, China July 30, 2019.
Aly Song | Reuters
ปักกิ่ง ความตึงเครียดระหว่างสหรัฐฯ และจีนที่ปะทุขึ้นในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นถึงความไม่ไว้วางใจที่เพิ่มมากขึ้นซึ่งแบ่งแยกเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดสองแห่งของโลก
ภายในสองวันหลังจากปักกิ่งสิ้นสุดวันหยุดสัปดาห์ทองในวันพุธ ประเทศได้ประกาศกรอบใหม่สำหรับการจำกัดการส่งออกแร่ธาตุหายากเพิ่มบริษัทของสหรัฐฯ เข้าไปในบัญชีดำ และเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจากเรือที่เชื่อมโยง กับสหรัฐฯ สำหรับการเทียบท่าที่ท่าเรือของจีน
จากนั้นประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ขู่ว่าจะเรียกเก็บภาษีสินค้าจีนเพิ่มอีก 100 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งการกระทำดังกล่าวตามมาด้วยการที่ปักกิ่งยืนยันว่าข้อจำกัดด้านแร่ธาตุหายากเป็นมาตรการที่ 'ถูกต้องตามกฎหมาย'
'สาเหตุหลักของความตึงเครียดนี้เกิดจากการขาดความไว้วางใจซึ่งกันและกัน' แลร์รี หู หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จีนของแมคควอรี กล่าวในบันทึกเมื่อวันจันทร์
“ระหว่างการเจรจาที่ลอนดอนเมื่อเดือนมิถุนายน ทั้งสองประเทศได้ตกลงกันในข้อตกลงเกี่ยวกับ ‘แร่ธาตุหายากสำหรับเทคโนโลยี’ เขากล่าว 'ไม่น่าแปลกใจเลยที่ทั้งสองประเทศรู้สึกถูกทรยศเมื่อมองว่าอีกฝ่ายกระทำการโดยไม่สุจริต'
หู กล่าวว่า ความตึงเครียดทางการค้าที่ทวีความรุนแรงขึ้นเป็นผลมาจาก 'การรับรู้ที่ผิด' ของทั้งสองฝ่าย เขาและนักวิเคราะห์คนอื่นๆ มองว่าทั้งสองฝ่ายมีมุมมองที่แตกต่างกันไป
ปักกิ่ง อาจรู้สึกว่า จำเป็นต้องตอบสนองต่อกฎใหม่ของสหรัฐฯ ที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 29 กันยายน ซึ่งขยายขอบเขตของการควบคุมการส่งออกไปยังบริษัทย่อยที่สหรัฐฯ ถือหุ้นส่วนใหญ่ ในขณะที่วอชิงตันน่าจะมองว่าการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเป็นการปรับเปลี่ยนทางเทคนิค
ในทางกลับกัน ปักกิ่งอาจมองว่าข้อจำกัดด้านแร่ธาตุหายากเลียนแบบความพยายามอย่างกว้างขวางของวอชิงตันในการจำกัดการเข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูงของจีน ในขณะที่สหรัฐฯ มองว่าข้อจำกัดเหล่านี้เป็นกลยุทธ์การเจรจาที่มุ่งสร้างอิทธิพลก่อนการประชุมที่อาจเกิดขึ้นระหว่างประธานาธิบดีของทั้งสองประเทศ
https://www.cnbc.com/video/2025/10/13/former-us-trade-official-sees-room-for-us-china-de-escalation.htmlอดีตเจ้าหน้าที่การค้าสหรัฐฯ มองเห็นช่องทางในการลดความตึงเครียดระหว่างสหรัฐฯ-จีน
ผู้ผลิตชิปของสหรัฐฯ ตกอยู่ในความเสี่ยง
มีผลกระทบชัดเจนต่อธุรกิจ ซึ่งสะท้อนให้เห็นบางส่วนจากการเทขายหุ้นในตลาดหุ้น เมื่อวันศุกร์
“กฎข้อหนึ่งในข้อบังคับใหม่กำหนดให้บริษัทต่างๆ ต้องได้รับใบอนุญาตจากกระทรวงพาณิชย์จีนเพื่อส่งออกผลิตภัณฑ์ที่ผลิตไปยังทุกแห่งในโลก หากผลิตภัณฑ์นั้นมีส่วนผสมของแร่ธาตุหายากของจีนที่มีมูลค่าอย่างน้อย 0.1% ของมูลค่าผลิตภัณฑ์” กาเบรียล ไวลด์ดอ กรรมการผู้จัดการของ Teneo กล่าวในบันทึกเมื่อวันเสาร์ “ในทางทฤษฎี กฎนี้อาจบังคับให้บริษัทต่างๆ เช่น Nvidia, TSMC และ Intel ต้องขออนุญาตจากหน่วยงานกำกับดูแลของจีนเพื่อจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของตนภายในสหรัฐอเมริกา”
Wildau ชี้ให้เห็นว่า “กฎของจีนนี้มีรูปแบบมาจาก ‘กฎสินค้าโดยตรงจากต่างประเทศ’ ของกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ ซึ่งกำหนดให้ต้องมีใบอนุญาตกับสินค้าใดๆ ที่ผลิตด้วยเทคโนโลยีที่มีแหล่งกำเนิดในสหรัฐฯ ไม่ว่าสินค้านั้นจะผลิตที่ใดก็ตาม”
หุ้นจีนร่วงลงในวันจันทร์ ตามตลาดหุ้นสหรัฐฯ ที่ร่วงลง แม้ว่าราคาหุ้นฟิวเจอร์สของสหรัฐฯ จะฟื้นตัวขึ้นจากความหวังว่าความตึงเครียดจะไม่เลวร้ายอย่างที่กลัวกันในตอนแรก
“ในเหตุการณ์เฉพาะที่ตลาดกำลังให้ความสนใจ ทั้งสองฝ่ายอาจกลับมาหารือกันเพื่อหาทางออกในระยะสั้น อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ใช่ทางออกที่ยั่งยืน” เจียนเว่ย ซู นักเศรษฐศาสตร์อาวุโสประจำจีนแผ่นดินใหญ่ของ Natixis กล่าว “ความไว้วางใจระหว่างพวกเขาได้หมดไปแล้ว”
ทรัมป์ ส่งสัญญาณว่าจะพบกับประธานาธิบดีสีจิ้นผิงของจีนในการประชุมเอเปคที่เกาหลีใต้ปลายเดือนตุลาคม แต่จีนยังไม่ยืนยันหรือปฏิเสธแผนการดังกล่าว
มุมมองจากภายในประเทศเอเชียคือ สหรัฐฯ จะยังคงกดดันจีนต่อไป แม้ว่าผู้นำทั้งสองประเทศคาดว่าจะพบกันก็ตาม หลิว เว่ยตง นักวิจัยจากสถาบันศึกษาอเมริกันของสถาบันวิทยาศาสตร์สังคมแห่งจีน ซึ่งเป็นกลุ่มวิจัยในสังกัดรัฐบาล กล่าว
“ประวัติศาสตร์ได้แสดงให้เห็นแล้วว่าแรงกดดันจากสหรัฐฯ ไม่ได้ผล และจะนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่เผชิญหน้ากันมากขึ้นระหว่างจีนและสหรัฐฯ” หลิวกล่าวในความเห็นที่แปลโดย CNBC
เขากล่าวถึงข้อจำกัดล่าสุดเกี่ยวกับแร่ธาตุหายากว่าเป็นการแสดงให้เห็นถึงความพยายามของจีนในการเตือนบริษัทต่างชาติที่ ”ไม่เป็นมิตร” ขณะเดียวกันก็ยินดีต้อนรับบริษัทอื่นๆ และเป็นความพยายามที่จะรักษาเสถียรภาพทวิภาคีผ่าน ”มาตรการตอบโต้ที่พอประมาณและควบคุมได้”
ทรัมป์ และสี จิ้นผิงได้พูดคุยกันทางโทรศัพท์เมื่อเดือนที่แล้ว แต่ยังไม่ได้พบกันเป็นการส่วนตัวเลยนับตั้งแต่ผู้นำสหรัฐฯ เข้ารับตำแหน่งในเดือนมกราคม ก่อนหน้านี้ทรัมป์เคยระบุว่าเขาอาจเดินทางเยือนจีนในปีหน้า และสี จิ้นผิง จะเดินทางไปยังสหรัฐอเมริกา
ทั้งสองประเทศยังคงอยู่ในระหว่างการเจรจา เนื่องจากวันที่มีผลบังคับใช้ของมาตรการบางส่วนที่ประกาศไว้กำหนดไว้หลังการประชุมสุดยอดเอเปคที่เกาหลีใต้ นายติง ลู่ หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จีนของโนมูระ กล่าว
“แม้จะมีความตึงเครียดเพิ่มมากขึ้น แต่ยังคงมีโอกาสที่จะแก้ไขปัญหาทางการทูตได้ เนื่องจากกรอบเวลาดังกล่าวสร้างกันชนเชิงยุทธศาสตร์: การบังคับใช้ภาษีศุลกากรของทรัมป์ ซึ่งกำหนดไว้ในวันที่ 1 พฤศจิกายนนั้น เร็วกว่ากำหนดเส้นตายของปักกิ่งในวันที่ 1 ธันวาคมสำหรับการจำกัดการส่งออกแร่ธาตุหายากถึงหนึ่งเดือนเต็ม”
